แผงโซล่าเซลล์ (Solar Panel) คืออะไร? มีกี่ชนิด? ติดตั้งแบบไหนดีที่สุด?

แผงโซล่าเซลล์มีกี่แบบ?

โดยทั่วไปแล้วชนิดของแผงโซล่าเซลล์ที่นิยมใช้ในตลาดและมีประสิทธิภาพสูง จะมีอยู่ 3 ประเภท ดังนี้

1. แผงโซล่าเซลล์ชนิดโมโนคริสตัลไลน์ (Monocrystalline Silicon)

เป็นแผงโซล่าเซลล์ที่ผลิตจากผลึกซิลิคอนบริสุทธิ์เดี่ยว ๆ (Single Crystal Silicon) ทำให้เซลล์มีสีดำเข้มเป็นเนื้อเดียวกัน มองเห็นเป็นแผ่นเรียบสวยงาม มีประสิทธิภาพในการแปลงแสงอาทิตย์เป็นไฟฟ้าได้สูงถึง 18-24% หรือมากกว่านั้น และสามารถผลิตไฟฟ้าได้แม้ในสภาพแสงแดดที่ไม่จัด หรือช่วงเช้า-เย็น

ข้อดี

• ประสิทธิภาพในกาผลิตไฟฟ้าสูง ใช้พื้นที่ในการติดตั้งน้อยกว่าเพื่อให้ได้กำลังไฟฟ้าเท่ากัน
• มีอายุการใช้งานยาวนาน โดยทั่วไปสามารถใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพถึง 25 ปีขึ้นไป
• ทำงานได้ดีแม้ในสภาพแสงแดดไม่จัด ฟ้าครึ้ม มีเมฆ มีหมอก หรือวันฝนตก

ข้อเสีย

• ราคาสูงที่สุดในบรรดาแผงทั้งหมด
• หากแผงสกปรกหรือมีบางส่วนถูกบังแสง ประสิทธิภาพโดยรวมของแผงนั้นอาจลดลงอย่างเห็นได้ชัด

เหมาะสำหรับ

• บ้านอยู่อาศัยที่มีพื้นที่หลังคาจำกัดแต่ต้องการผลิตไฟฟ้าให้ได้มากที่สุด
• โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่หรืออาคารพาณิชย์ที่ต้องการประสิทธิภาพสูงสุดเพื่อลดค่าไฟฟ้าจำนวนมาก

2. แผงโซล่าเซลล์ชนิดโพลีคริสตัลไลน์ (Polycrystalline Silicon)

เป็นแผงโซล่าเซลล์ที่ผลิตจากเศษซิลิคอนที่หลอมรวมกันแล้วทำให้แข็งตัวในลักษณะของผลึกหลายเม็ด มีลักษณะเป็นแผงสีน้ำเงินเข้มหรือฟ้าน้ำทะเล มีกระบวนการผลิตง่ายและใช้พลังงานน้อยกว่าแผงโซล่าเซลล์ชนิด Monocrystalline มีประสิทธิภาพในการแปลงแสงอาทิตย์เป็นไฟฟ้าประมาณ 15 – 18% ทำงานได้ดีในพื้นที่แสงแดดจัดตลอดวันอย่างในประเทศไทย

ข้อดี

• ราคาถูกกว่าแผงโซล่าเซลล์ชนิด Monocrystalline ทำให้ประหยัดต้นทุนเริ่มต้น
• ทนทานต่ออุณหภูมิสูงได้ดีในระดับหนึ่ง
• หากมีบางส่วนถูกบังแสง ประสิทธิภาพโดยรวมของแผงนั้นจะลดลงน้อยกว่าแผงโซล่าเซลล์ชนิด Monocrystalline

ข้อเสีย

• ต้องการพื้นที่ในการติดตั้งมากกว่าเพื่อให้ได้กำลังไฟฟ้าเท่ากัน
• ประสิทธิภาพในการแปลงแสงอาทิตย์เป็นไฟฟ้าน้อยกว่าแผงโซล่าเซลล์ชนิด Monocrystalline เล็กน้อย

เหมาะสำหรับ

• บ้านอยู่อาศัยและโรงงานขนาดเล็ก-กลางที่มีพื้นที่เพียงพอ และต้องการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ในราคาที่คุ้มค่า

3. แผงโซล่าเซลล์ชนิดฟิล์มบาง (Thin-Film Solar Cell)

เป็นแผงโซล่าเซลล์ที่ใช้วัสดุกึ่งตัวนำอย่างแอมอร์ฟัสซิลิคอน (a-Si), แคดเมียมเทลลูไรด์ (CdTe) หรือซีไอจีเอส (CIGS) เคลือบบนวัสดุพื้นผิวที่ยืดหยุ่นได้ เช่น แผ่นโลหะหรือพลาสติก ทำให้แผงมีน้ำหนักเบา ติดตั้งง่าย และโค้งงอได้ในบางรุ่น เหมาะกับงานสถาปัตย์หรือพื้นที่เฉพาะ เช่น ผนังอาคารหรือกระจก แต่มีประสิทธิภาพใรการแปลงแสงอาทิตย์เป็นไฟฟ้าต่ำกว่าประเภทอื่น (ประมาณ 10 – 13%) และเสื่อมสภาพเร็วกว่า จึงมักใช้ในงานชั่วคราวหรืองานที่เน้นความยืดหยุ่นในการออกแบบมากกว่าประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าสูงสุด

ข้อดี

• น้ำหนักเบา สามารถโค้งงอ ติดตั้งได้หลากหลายรูปแบบ
• ราคาย่อมเยาที่สุด

ข้อเสีย

• ประสิทธิภาพใรการแปลงแสงอาทิตย์เป็นไฟฟ้าต่ำกว่าแผงโซล่าเซลล์ประเภทอื่น
• เสื่อมสภาพเร็ว

เหมาะสำหรับ

• งานเฉพาะทางที่ต้องการความยืดหยุ่นสูง หรือพื้นที่ขนาดใหญ่มาก ๆ ที่ไม่จำกัดเรื่องพื้นที่

นอกจากแผงแผงโซล่าเซลล์ทั้ง 3 ชนิดข้างต้นแล้ว ปัจจุบันยังมีการพัฒนาแผงโซล่าเซลล์ชนิดใหม่ ๆ ขึ้นมาหลายประเภท เช่น PERC, Bifacial, HJT เป็นต้น ซึ่งเป็นเทคโนโลยีต่อยอดจากแผงซิลิคอนแบบเดิม ตัวอย่างเช่นแผงโซล่าเซลล์ชนิด PERC (Passivated Emitter Rear Contact) ที่เพิ่มชั้นสะท้อนแสงด้านหลังให้ดูดซับแสงได้มากขึ้น หรือBifacial ที่สามารถรับแสงได้ทั้งสองด้าน ทำให้เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตไฟได้ดีกว่าแบบทั่วไป เหมาะกับการติดตั้งในพื้นที่เปิดโล่งหรือโซล่าฟาร์มที่มีการสะท้อนแสงจากพื้นผิวสูง แม้จะมีราคาสูง แต่ให้ประสิทธิภาพที่คุ้มค่าสำหรับการผลิตไฟฟ้าในภาคอุตสาหกรรมขนาดใหญ่

อ่านบทความน่าสนใจ:ผู้ประกอบการต้องรู้ 9 ข้อควรระวัง ในการติดตั้งโซล่าเซลล์โรงงาน