5 เรื่องควรรู้เกี่ยวกับระบบไฟฟ้าแรงสูง รู้ไว้ปลอดภัยกว่า

เนื่องจากไฟฟ้าแรงสูงเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของเรา ทั้งในแง่ของการดำเนินชีวิตทั่วไป หรือสำหรับผู้ประกอบการ เจ้าของโรงงาน จนไปถึงอุตสาหกรรมทางการแพทย์ เราจึงอยากชวนทุกท่านมาดู 5 ข้อควรรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับระบบไฟฟ้าแรงสูงว่ามีการทำงานยังไง มีอุปกรณ์หรือตัวกลางประเภทไหนบ้างที่จำเป็นต้องใช้

1. สังเกตยังไงว่าเสาไฟฟ้านั้นจ่ายกระแสไฟฟ้าแรงสูง

มีวิธีง่าย ๆ ที่สามารถสังเกตได้ด้วยตาเปล่าว่าเสาไฟฟ้าที่มองเห็นอยู่นั้นเป็นไฟฟ้าแรงสูงหรือไม่ด้วยการดูที่ “ความสูง” โดยถ้าสายไฟยิ่งอยู่สูง แปลว่าแรงดันไฟฟ้าจากเสานั้นยิ่งสูง ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว เสาไฟฟ้าแรงสูงมักจะอยู่เหนือพื้นดินตั้งแต่ 9 เมตรขึ้นไป

นอกจากการสังเกตความสูงแล้ว อาจจะสังเกตอุปกรณ์ที่เรียกว่า “ลูกถ้วย” ซึ่งคุณสมบัติของลูกถ้วยคือ รองรับสายส่งไฟฟ้า เป็นฉนวนไฟฟ้าป้องกันไม่ให้กระแสไฟฟ้านั้นกระจายไปสู่วัตถุอื่น หรือไหลลงโครงสร้างเสาไฟฟ้า และจำนวนลูกถ้วยยังสามารถบ่งบอกจำนวนกิโลโวลต์ของแรงดันไฟฟ้าบนเสาต้นนั้น ๆ ได้อีกด้วย โดยลูกถ้วย 8-11 ลูก จะเท่ากับ 115 กิโลโวลต์, 14-17 ลูก เท่ากับ 230 กิโลโวลต์ และ 26-18 ลูก เท่ากับ 500 กิโลโวลต์

2. สายไฟฟ้าแรงสูงทำจากวัสดุอะไร ปลอดภัยไหม

อาจมีข้อสงสัยว่า สายไฟที่ส่งต่อกระแสไฟฟ้าให้กับครัวเรือนต่าง ๆ จะสามารถรองรับไฟฟ้าที่มีแรงดันมากได้ยังไง โดยเฉพาะกับสายไฟฟ้าแรงสูงที่ผู้คนมักสงสัยว่าจะมีความปลอดภัยเพียงพอหรือไม่ ต้องกล่าวก่อนเลยว่าโดยทั่วไปแล้ว สายไฟฟ้าจะทำจากอะลูมิเนียม โดยอาจมีการเสริมแกนเหล็กหรือโลหะผสม มีทั้งแบบเปลือย และแบบหุ้มฉนวน ซึ่งวัสดุเหล่านี้ เป็นวัสดุที่มีการรับรองแล้วว่ามีประสิทธิภาพ

สำหรับสายไฟฟ้าแรงสูงส่วนใหญ่จะมีการหุ้มฉนวนแบบหนา พันด้วยสาย Shield และปิดท้ายด้วยเปลือกนอกอีกหนึ่งชั้นเพื่อความปลอดภัย การที่มีหลายชั้นจะส่งผลให้สายไฟฟ้าแรงสูงมีน้ำหนักมากกว่าสายไฟฟ้าทั่วไป หรือสายไฟฟ้าแบบเปลือย อย่างไรก็ตาม ขึ้นชื่อว่าเป็นไฟฟ้าแรงสูงแล้ว ไม่ควรที่จะอยู่ใกล้หรือสัมผัสด้วยมือเปล่าโดยเด็ดขาด โดยเฉพาะเมื่อไม่ได้อยู่กับผู้เชี่ยวชาญหรือวิศวกรไฟฟ้า

3. ไฟฟ้าแรงสูงถูกส่งมาใช้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าหรือเครื่องจักรได้อย่างไร

เครื่องใช้ไฟฟ้า หรือแม้แต่เครื่องจักรแต่ละชนิดก็จะมีกำลังในการรับแรงดันไฟฟ้าที่แตกต่างกัน ดังนั้นจากกระแสไฟฟ้าแรงดันสูง จะถูกส่งผ่านสายไฟฟ้าแรงสูงเข้าสู่หม้อแปลงแรงดัน จากนั้นจะส่งต่อไปยังสายไฟฟ้าที่มีแรงดันต่ำและส่งผ่านต่อเข้าสู่เครื่องใช้ไฟฟ้าในครัวเรือนและอุตสาหกรรม

4. การวางระบบไฟฟ้าจากแหล่งจ่ายไฟฟ้าแรงสูงทำยังไง

การติดตั้งระบบไฟฟ้าแรงสูงนั้นจำเป็นต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ในการออกแบบติดตั้งระบบไฟฟ้า เนื่องจากเป็นจุดศูนย์รวมของไฟฟ้าแรงดันสูง จะต้องมีการคำนวณระยะปลอดภัย รวมถึงการควบคุมดูแลและบำรุงรักษาอยู่สม่ำเสมอ นอกจากนี้ยังมีเรื่องของการวางระบบให้นำจ่ายไฟไปยังจุดต่าง ๆ ได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพด้วยเช่นกัน

อ่านเพิ่มเติม:มาตรฐานการติดตั้งระบบไฟฟ้าแรงสูงที่ผู้ประกอบการต้องรู้

5. อันตรายจากไฟฟ้าแรงสูงเมื่ออยู่ใกล้โครงข่ายไฟฟ้า

ในกรณีนี้ พื้นที่ที่มักจะถูกสร้างอยู่ใกล้โครงข่ายไฟฟ้าแรงสูงส่วนใหญ่จะเป็นโรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งอย่างที่ได้กล่าวไปแล้วว่าไฟฟ้าแรงสูงสามารถกระโดดข้ามหรือเข้าถึงวัตถุได้โดยไม่ต้องผ่านการสัมผัส ดังนั้นการวางระบบจึงต้องถูกควบคุมให้อยู่บนความปลอดภัยสูงสุด รวมถึงไม่เข้าใกล้สายส่งไฟฟ้าในระยะรัศมี 4 เมตร